Όλα ξεκινούν από μία ιδέα...
Από το κείμενο στην ταινία
και από την ταινία στο νέο κείμενο...
η φιλαναγνωσία στο νηπιαγωγείο
Νίτσα Αργυρού
Νηπιαγωγός
Ένας από τους βασικότερους στόχους του αναλυτικού προγράμματος του νηπιαγωγείου είναι η καλλιέργεια του προφορικού και γραπτού λόγου και η επαφή του παιδιού με τη λογοτεχνία. Το παραμύθι είναι το πιο αρεστό είδος λογοτεχνίας στα παιδιά προσχολικής ηλικίας Στα πλαίσια της διαθεματικής προσέγγισης, καθημερινά τυγχάνει να επεξεργαζόμαστε παραμύθια και άλλα λογοτεχνικά είδη για παιδιά, ενώ παράλληλα γίνονται πολλές δράσεις για την ενίσχυση της φιλαναγνωσίας.
Λειτουργία δανειστικής βιβλιοθήκης
παιχνίδια με αφορμή ένα παραμύθι
θεατρικά έργα με αφορμή ένα παραμύθι
και πολλά άλλα...
Στη συγκεκριμένη δράση ο στόχος ήταν να συνδεθεί ο κινηματογράφος και η κινηματογραφική παιδεία με την καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας με ένα τρόπο διαφορετικό.
Στη σημερινή εποχή ο κινηματογράφος αποτελεί σημαντικό πολιτιστικό αγαθό και είναι μέσο τέχνης και ψυχαγωγίας. Είναι μια οικεία εμπειρία για τα παιδιά και μπορεί να γίνει αποτελεσματικό μέσο διδασκαλίας. Τα οπτικά ερεθίσματα κινητοποιούν τα ενδιαφέροντα των παιδιών, καθώς από πολύ νωρίς έχουν οπτικοακουστικές εμπειρίες.
Αυτή τη νέα διάσταση δοκιμάσαμε να χρησιμοποιήσουμε εναλλακτικά στο πλαίσιο της κοινωνικής μάθησης και της αισθητικής καλλιέργειας αλλά και για την καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας στους μικρούς μας μαθητές.
Ένα κινηματογραφικό έργο, είτε πρόκειται για ταινία τεκμηρίωσης, είτε για μυθοπλασία, με κάποιες προϋποθέσεις μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο εργαλείο καινοτομίας.
Ένα σχέδιο εργασίας στο νηπιαγωγείο
Όλα ξεκίνησαν από ένα ανέκδοτο ακόμη έργο των Κώστα Στοφόρου και Κωστή Μακρή. Ήταν μια ιστορία για το ελάφι της Ρόδου! Αρκετά εκτενής για τα παιδιά του νηπιαγωγείου, αρκετά ενδιαφέρουσα όμως...
Εστιάσαμε σε συγκεκριμένα μέρη...
το ελαφάκι, μια φιγούρα γνώριμη, κέντρισε το ενδιαφέρον μας...
κοπάδια ελαφιών είχαν ήδη εμφανιστεί σε περιοχές γύρω από το χωριό μας...
Η Κυρά ανέφερε πως ένα ελαφάκι πήγαινε συχνά στο εστιατόριο της γιαγιάς της και εκείνη του άφηνε νερό και φαγητό...
Η συνέχεια;; Αρκετά αυθόρμητη...
Τα κείμενα δεν είχαν εικόνες... τα παιδιά ζωγράφισαν, περιέγραψαν, αναζήτησαν... Βιβλία, παραμύθια και ταινίες με ελαφάκια ήταν τα πρώτα που αναζήτησαν. Διαβάσαμε κάθε βιβλίο της βιβλιοθήκης με αναφορά στα ελάφια. Βρήκαμε παραμύθια, ιστορίες, μύθους. Δημιουργήσαμε δικές μας ιστορίες και τις δραματοποιήσαμε. Αναζητήσαμε σχετικά βίντεο, μικρές ταινίες και οτιδήποτε σχετικό έπεφτε στην αντίληψή μας...
Η δημιουργία της δικιάς μας ταινίας έμοιαζε μονόδρομος...
Η σύνδεση του παιδιού με τον κινηματογράφο έχει αναλυθεί σε τρεις οπτικές:
παιδί - υποκείμενο/αντικείμενο
παιδί - θεατής
παιδί - δημιουργός
Η πρώτη κατηγορία αναφέρεται στη συμμετοχή του παιδιού ως ηθοποιός.
Το παιδί θεατής έχει ως κίνητρο και επιδίωξη την απόλαυση. Τα παιδιά απολαμβάνουν ως ανυποψίαστοι θεατές τα κινηματογραφικά έργα και έχουν ευκαιρίες μάθησης, σκέψης, διαχείρισης πληροφοριών και επικοινωνίας.
Το παιδί δημιουργός συμμετέχει ενεργά με την υποστήριξη των εκπαιδευτικών και ειδικών βοηθών- συνεργατών.
Αυτή την ιδέα έχουμε εξελίξει τα τελευταία χρόνια στο σχολείο μας και τα παιδιά καταπιάνονται άμεσα ή έμμεσα με τη δημιουργία οπτικοακουστικού υλικού.
Από το ανέκδοτο λογοτεχνικό κείμενο περάσαμε στη δημιουργία ταινίας μικρού μήκους.
Τα παιδιά ανέλαβαν ρόλο δημιουργού!!
Ωστόσο, δεν μείναμε εκεί... Τα παιδιά παρακολούθησαν το δικό τους δημιούργημα και από το σημείο εκείνο ξεκίνησε ένα άλλο μαγευτικό ταξίδι... Η παρακολούθηση της ταινίας από την πλευρά του θεατή ήταν μια προσομοίωση, μια μοναδική εμπειρία!! Τα παιδιά αναγνώρισαν τον εαυτό τους, τους φίλους τους, τα λάθη που έκαναν, τα αστεία που προηγήθηκαν ή ακολούθησαν. Ήρθαν κοντά σε μια πραγματικότητα που τα ίδια δημιούργησαν. Ακολούθησαν συζητήσεις, δραστηριότητες δια ζώσης και αργότερα εξ αποστάσεως που αναδύθηκαν μετά την προβολή της ταινίας.
Ώσπου, πλησίασαν Χριστούγεννα... Οι συζητήσεις περιστρέφονταν γύρω από τις γιορτές και τα δώρα.. Ο Άγιος Βασίλης στο επίκεντρο.
Το έλκηθρο το σέρνουν... ελάφια!!!
Τι θα γίνει άραγε αν ο Άγιος Βασίλης ζητήσει βοηθούς εδώ στη Ρόδο;
Βήμα, βήμα αρχίσαμε να δημιουργούμε μια νέα ιστορία, μια παραμυθοϊστορία με πρωταγωνιστές ζώα που ζουν στη Ρόδο.
Το γκιζάνι, το φίδι ο Ζαμενής, η κάμπια που αργότερα θα γίνει πεταλόυδα, ο λαγός, ο βάτραχος, όλα μα όλα τα ζωάκια απορρίπτουν την ιδέα να σύρουν το έλκηθρο του Άγιου Βασίλη και καταλήγουν πως ο ιδανικότερος οδηγός για το έλκηθρο είναι το ελάφι Dama Dama.
Το ελάφι όμως είναι πληγωμένο και θυμωμένο με τους ανθρώπους που το κυνηγούν αν και είναι προστατευόμενο είδος. Τότε, αναλαμβάνουν και πάλι δράση τα παιδιά και κοινοποιούν όσες δράσεις έχουν κάνει για την προστασία του.
Η αγωνία κορυφώνεται...
Θα καταφέρουν άραγε να πείσουν τα ελάφια να μοιράσουν τα δώρα;
Τα παιδιά με τις εκπαιδευτικούς έγραψαν, σκηνοθέτησαν και παρουσίασαν μια θεατρική παράσταση που αναδύθηκε μέσα από ένα άτυπο εργαστήρι δημιουργικής γραφής και με αφορμή ένα λογοτεχνικό κείμενο.
Στο συγκεκριμένο πρόγραμμα υπήρξε ιδανικός συνδυασμός κινηματογράφου, φιλαναγνωσίας και δημιουργικής γραφής.
στόχοι κοινοί
παιχνίδι
δημιουργικότητα
εμπλοκή
Όλα ξεκινούν από μια ιδέα... φευγαλέα... τη μια στιγμή κυριαρχεί και την επόμενη χάνεται...
γράψε την! ζωγράφισέ την!! τώρα!!! πριν την ξεχάσεις...
και ίσως κάποια μέρα να συμβεί κάτι καταπληκτικό!!
Ένα βίντεο με φωτογραφίες της Ιωάννας Χατζηδιάκου:
https://youtu.be/_3Vz7htTgGc
